BETON DÖKÜMÜ ve BAKIMINDA GENEL KURALLAR, DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KONULAR

BETONU TESLİM ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

Her transmikser irsaliyesini betonu basmaya başlamadan önce muhakkak kontrol edin. siparişinize uygun olduğundan ve taşıma süresinin geçmediğinden emin olun.(taşıma süresi yaş karışım için en çok ikisaat veya toplam 300 devirden hangisi küçükse)(kuru karışımlarda ise 3 saati geçmemelidir)

İlgili teknik personele (laboratuvar teknisyenine) çökme deneyi yaptırın daha yüksek kıvamlı gelen betonu geri çevirin. daha kuru kıvamlı gelen beton için beton üreticisi firmayla irtibat kurun. Teslim edilen betondan, tercihen her biri ayrı mikserden olmak üzere 6 adet küp numuneyi bağımsız laboratuvar teknisyenine aldırtın.

Numuneniz ilgili standartlara göre alınıp saklansın ve günü geldiğinde (7 ve 28 günlük) kırılarak beton basınç mukavemetinin siparişinize uygun olup olmadığını kontrol edin. Deney sonuç raporlarını inşaatınızla ilgili hazırladığınız dosyada saklayınız.

BETON DÖKÜMÜNDEN ÖNCE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

Kalıpların sağlam ve sızdırmaz olduğunu, temizliğini, yağlanıp yağlanmadığını, yüzeylerin uygun olup olmadığını kontrol edin. Donatıların gereğince döşenip; kontrol mekanizması tarafından kontrolünün yapılıp yapılmadığına dikkat edin. Betonu işlemek için:

– Uygun sayıda nitelikli eleman.
– Vibratör (kullanılması zorunludur)
– Araç-gereç (mastar, vibromastar v.b) bulunup bulunmadığına dikkat edin.
– Su hortumları, örtüler v.b taze betonun bakımı için gerekli önlemleri alın.
– Tesisat geçişleri için gerekli açıklıklar projeye uygun bırakılmış mı ? Kontrol edin-ettirin.

BETON DÖKÜMÜ VE YERLEŞTİRİLMESİ SIRASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

1. Yerinde dökülen betona mastarlama kolaylığı için su eklemeyiniz.
2. Betonun rahat yerleşmesi için vibratör kullanınız.
3. Betonun yüzeyini zamanında iyice mastarlayınız.
4. Betonu belirli bir yere yığıp yerleştirmekten kaçınınız.
5. Betonu homojen tabakalar halinde yerleştiriniz. yerleştirme esnasında eğimli tabakaların ve yığınların oluşmasını engelleyiniz.
6. Beton kalıba 150 cm den daha yüksekten dökülmemeli.
7. Gecikme ve duraklamalara meydan vermemeli. böylece soğuk derz oluşmasını önleyiniz.

SOĞUK HAVADA BETON DÖKÜMÜ

Beton dökümü esnasında ortam sıcaklığının + 5 d.c den düşük olması halinde; kaliteli beton elde edebilmek için yapım, döküm ve bakım işlerinde bir takım önlemler almanız gerekir.

Taze betonun priz süresinde donması tehlikelidir. Sertleşmeden sonra donmanın etkileri nispeten azalır. Türk standartları beton basınç mukavemetinin 4 n/mm2 ye erişmesinden sonra don sebebiyle zarar görmeyeceğini kabul eder. Bu süre + 10 c sıcaklıktaki bir ortamda 3 günlük zaman dilimine tekabül eder. Alınacak önlemler:

– Don beklentisi olan havalarda beton dökümünden kaçınılmalıdır.
– Yüksek çimento dozu ve düşük su/çimento oranı tercih edilmelidir.
– Kimyasal katkı malzemeleriyle hidratasyon ısısı yükseltilmelidir. (bu işlem için beton üreticisi firmayla koordinasyon sağlanmalıdır)
– Betonun ilk sıcaklığının donma derecesine düşmemesi için agrega, çimento ve özellikle su ısıtılmalıdır.
– Beton yerleştirilmeden önce kalıpların betona değecek bütün yüzeyleri kar, buz ve donmuş kısımlardan temizlenmelidir.
– Kalıp sökme süresini don yapan günler kadar uzatınız.
– Betonu koruma önlemleri örtü, izolasyon, kaplama veya ısıtma olarak önceden belirleyiniz ve hazırlıkları yapınız. İzolasyon malzemesi olarak; polietilen köpük veya levha, vinil örtü, saman, odun talaşı veya plastik örtüler kullanabilirsiniz.

VİBRASYON METODU

Dökülen betonun donatıyı iyice saracak, kalıbına iyice yerleşip ve hava boşluklarını dışarı çıkarıp doluluk oranını arttırmak için sıkıştırma işlemi vibratörle yapılmalıdır (güncel deprem yönetmeliğinde taşıyıcı beton sıkıştırma işleminde vibratör kullanılması zorunlu hale getirilmiştir). Beton vibrasyonunda kullanılan vibratörler başlıca üç tipe ayrılır.

Normal inşaatlarda en çok kullanılan vibratör türü dalıcı vibratördür. Bu vibrasyon metoduyla beton sıkıştırdığınızda dikkat edilmesi gereken noktalar:

a.) Betonarme duvar, kolon gibi düşey taşıyıcı beton elemanlarda; beton 30-50 cmlik tabakalar halinde kalıbına yerleştirilmelidir.

b.) Betonun yerleştirilmesi ve sıkıştırılması aşamaları birbirini paralel takib etmelidir.

c.) Vibratör betonun içinden yavaşça çekilmeli (8 cm/sn) böylece vibratörden ötürü beton içinde boşluk oluşması engellenecektir. vibrasyon esnasında vibratör her defasında bir önceki tabakaya en az 10 cm kadar daldırılmalıdır. Dalıcı vibratör ucunun kalıp yüzeyiyle direk temasını önleyiniz. Vibrasyon esnasında vibratör ucunun donatıla temasını önleyiniz.böylece donatı konumlarının bozulması engellenmiş olur. Vibratör betona düşey olarak daldırılmalıdır. Daldırma aralığı 40-50 mm yi geçmemelidir (daldırma mesafesi vibratör çapıyla orantılıdır ve genelde vibratör daldırma mesafesi 10x vibratör iğnesi çapını aşmayacak şekilde hesaplanır).

BETONUN BAKIMI

Yerine dökülen beton zaman içinde dayanım kazanır; bu dayanım kazanımı beton içinde bulunan çimentonun su ile yapacağı hidratasyon reaksiyonlarıyla olur. Bu hidratasyon olayının normal bir şekilde gelişmesini engelliyen faktörler; havanın sıcaklık nem derecesi ve rüzgarlı olmasıdır.

Hava sıcaklığının düşük olması hidratasyonu yavaşlatacak , buna bağlı olarak betonda yavaş dayanım kazanacak. Yüksek hava sıcaklığında ise buharlaşma fazla ve hızlı olacak ve hidratasyon için gerekli su miktarında azalma olacaktır. Havanın rüzgarlı olması da buharlaşmayı artırıcı unsurdur. Böylesi durumlarda betonu yeterli bir rutubet kaynağı veya buharlaşmanın önlemesi sağlanmalıdır. Buharlaşma önlenmez veya yeterli rutubet kaynağı sağlanmazsa; su kaybından ötürü betonda büzülme ve buna bağlı çatlaklar oluşacaktır. Hidratasyon için gerekli suya hidratasyon süresince ( en az 7 gün ) ayarında tutmak için iki yöntem uygulanabilir

Betonu sık sulama ıslak çuvallarla örtme, kum, odun talaşı, saman serip bunları ıslak tutarak veya bunların üstünün polietilen örtüyle kapatılarak beton yüzeyinde buhara doygun bir tabaka oluşturmak

Mastarlama biter bitmez beton yüzeyini kür maddeleri ile kapatmak (curing compound) ve böylece buharlaşmayı önlemek.

ALINTIDIR. KAYNAK WEB